NAZWA¶
less - przeciwieństwo more
SKŁADNIA¶
less -?
less --help
less -V
less --version
less [-[+]aBcCdeEfFgGiIJmMnNqQrRsSuUVwWX]
[-b rozmiar] [-h linie] [-j linia]
[ -k plikklu]
[-{oO} pliklog] [-p wzór] [-P
zachęta] [-t tag]
[-T pliktagów] [-x tab,...] [-y
linie] [-[z] linie]
[+[+]cmd] [--] [nazwa_pliku]...
(Alternatywną składnię, z długimi nazwami opcji,
opisano w części OPCJE).
OPIS¶
Uwaga! To tłumaczenie może być nieaktualne!
less jest programem podobnym do
more (1), ale pozwalającym
na poruszanie się w tył w pliku tak samo jak w przód.
less nie musi też czytać całego pliku
wejściowego przed rozpoczęciem, tak więc przy
dużych plikach wejściowych uruchamia się szybciej
niż edytory tekstu takie jak
vi (1).
less używa
bazy termcap (w niektórych systemach terminfo), tak więc
może pracować na szeregu terminali. Istnieje nawet ograniczona
obsługa terminali drukujących (na terminalu drukującym,
linie, które powinny zostać wypisane na górze ekranu
są poprzedzone daszkiem).
Polecenia oparte są zarówno na
more jak i
vi.
Polecenia można poprzedzić liczbą
dziesiętną, zwaną N w opisach poniżej. Liczba ta
jest używana przez niektóre polecenia, jak to zaznaczono.
POLECENIA¶
W poniższych opisach, ^X oznacza Control-X, ESC oznacza klawisz ESCAPE;
na przykład ESC-v oznacza dwuznakową sekwencję ESC, potem
"v".
- h lub H
- Pomoc: wyświetla podsumowanie tych poleceń. Jeśli
zapomnisz wszystkich innych poleceń, pamiętaj o tej.
- SPACE lub ^V lub f lub ^F
- Przewija w przód N linii, domyślnie jedno okno (zobacz opcja
-z poniżej). Jeśli N wynosi więcej niż rozmiar
ekranu, wyświetlany jest tylko ostatni pełny ekran.
Ostrzeżenie: niektóre systemy używają ^V jako
specjalnego znaku dosłowności.
- z
- Jak SPACJA, ale jeśli podano N, staje się nowym rozmiarem
okna.
- ESC-SPACE
- Jak spacja, ale przewija o pełną wielkość
ekranu, nawet jeśli po drodze osiągnie koniec pliku.
- RETURN lub ^N lub e lub ^E lub j lub ^J
- Przewija w przód o N linii, domyślnie jedną.
Wyświetlane są wszystkie N linie, nawet jeśli N
wynosi więcej niż wielkość ekranu.
- d lub ^D
- Przewija w przód o N linii, domyślnie połowę
wielkości ekranu. Jeśli podano N, staje się ono
nową wartością domyślną dla kolejnych
poleceń d i u.
- b lub ^B lub ESC-v
- Przewija w tył N linii, domyślnie jedno okno (zobacz opcja
-z poniżej). Jeśli N wynosi więcej niż rozmiar
ekranu, wyświetlany jest tylko ostatnia wielkość
ekranowa.
- w
- Jak ESC-v, ale jeśli podano N, staje się ono nowym rozmiarem
okna.
- y lub ^Y lub ^P lub k lub ^K
- Przewija w tył o N linii, domyślnie jedną.
Wyświetlane są wszystkie N linie, nawet jeśli N
wynosi więcej niż wielkość ekranu.
Ostrzeżenie: niektóre systemy używają ^Y jako
specjalnego znaku kontroli zadań.
- u lub ^U
- Przewija w tył o N linii, domyślnie połowę
wielkości ekranu. Jeśli podano N, staje się ono
nową wartością domyślną dla kolejnych
poleceń
- ESC-) lub STRZAŁKA_W_PRAWO
- Przewija poziomo N znaków w prawo, domyślnie o
połowę szerokości ekranu (zob. opcja -#).!
Jeśli podano liczbę N, to staje się ona
domyślna dla przyszłych poleceń
STRZAŁKA_W_PRAWO i STRZAŁKA_W_LEWO. Podczas przewijania
tekstu działa to tak, jakby była włączona
opcja -S (ucinania linii).
- ESC-( lub STRZAŁKA_W_LEWO
- Przewija poziomo N znaków w prawo, domyślnie o
połowę szerokości ekranu (zob. opcja -#).!
Jeśli podano liczbę N, to staje się ona
domyślna dla przyszłych poleceń
STRZAŁKA_W_PRAWO i STRZAŁKA_W_LEWO.
- r lub ^R lub ^L
- Odświeża ekran.
- R
- Odświeża ekran, odrzucając wszelkie wejście z
bufora. Użyteczne jeśli plik zmienia się w trakcie
oglądania.
- F
- Przewija w przód, i próbuje nadal odczytywać gdy
osiągnięto koniec pliku. Normalnie polecenia tego
używałbyś gdy znajdujesz się już na
końcu pliku. Jest to metoda monitorowania ogona pliku który
właśnie rośnie podczas oglądania (zachowanie
to jest podobne do polecenia tail -f).
- g lub < lub ESC-<
- Przechodzi do linii numer N w pliku, domyślnie pierwszej
(początku pliku). (Ostrzeżenie: może to być
powolne jeśli N jest duże).
- G lub > lub ESC->
- Przechodzi do linii numer N w pliku, domyślnie na koniec pliku.
(Ostrzeżenie: może to być powolne jeśli N jest
duże lub jeśli N jest niepodane, a czytane jest standardowe
wejście zamiast pliku).
- p lub %
- Przechodzi do pozycji N procent w pliku. N powinno zawierać
się między 0 a 100.
- {
- Jeśli w linii wyświetlanej na górze ekranu znajduje
się otwierający nawias klamrowy, polecenie { przejdzie do
odpowiadającego mu prawego nawiasu. Pasujący
zamykający nawias klamrowy jest umieszczany na dole ekranu.
Jeśli w linii na górze ekranu znajduje się
więcej niż jeden nawias klamrowy, można
użyć liczby N określającej N-ty nawias w
linii.
- }
- Jeśli w linii wyświetlanej na dole ekranu znajduje
się zamykający nawias klamrowy, polecenie } przejdzie do
odpowiadającego mu prawego nawiasu. Pasujący
otwierający nawias klamrowy jest umieszczany na górze
ekranu. Jeśli w linii na górze ekranu znajduje się
więcej niż jeden nawias klamrowy, można
użyć liczby N określającej N-ty nawias w
linii.
- (
- Jak {, ale odnosi się do nawiasów okrągłych, a
nie klamrowych
- )
- Jak }, ale odnosi się do nawiasów okrągłych, a
nie klamrowych
- [
- Jak {, ale odnosi się do nawiasów kwadratowych, a nie
klamrowych
- ]
- Jak }, ale odnosi się do nawiasów kwadratowych, a nie
klamrowych
- ESC-^F
- Po którym następują dwa znaki, zachowuje się
jak {, ale używa tych dwóch znaków jako odpowiednio
nawiasu otwierającego i zamykającego. Na przykład,
"ESC ^F < >" można użyć do
przejścia do >, które odpowiada < wyświetlanemu
w linii na górze ekranu.
- ESC-^B
- Po którym następują dwa znaki, zachowuje się
jak }, ale używa tych dwóch znaków jako odpowiednio
nawiasu otwierającego i zamykającego. Na przykład,
"ESC ^B < >" można użyć do
przejścia do w tył do <, które odpowiada >
wyświetlanemu w linii na dole ekranu.
- m
- Plus dowolna mała litera; zaznacza bieżącą
pozycję tą literą.
- '
- (Pojedynczy apostrof) Plus dowolna mała litera: powraca do pozycji
zaznaczonej uprzednio tą literą. Plus kolejny pojedynczy
cudzysłów: wraca do pozycji, w której wykonano
ostatnią "duże" polecenie przemieszczania
się. Plus ^ lub $, skacze odpowiednio na początek lub koniec
pliku. Znaczniki pozycji są zachowywane przy otwieraniu nowego
pliku, tak więc polecenia ' można użyć do
przełączania między plikami wejściowymi.
- ^X^X
- Tak jak pojedynczy apostrof.
- /wzorzec
- Szuka w przód w pliku N-tej linii zawierającej wzorzec. N
domyślnie równa się jeden. Wzorzec to
wyrażenie regularne rozpoznawane przez ed. Szukanie zaczyna
się od drugiej wyświetlanej linii (ale zobacz opcje -a i -j,
które to zmieniają).
Pewne znaki mają specjalne znaczenie jeśli wprowadzono je na
początku wzorca; zmieniają one typ szukania, a nie są
traktowane jako część wzorca:
- ^N lub !
- Szukanie linii, które NIE pasują do wzorca.
- ^E lub *
- Szukanie w wielu plikach. To znaczy, jeśli szukanie doszło
do końca bieżącego pliku bez znalezienia dopasowania,
ciągnie się ono dalej w kolejnym pliku z listy podanej w
wierszu poleceń.
- ^F lub @
- Zaczęcie szukania od pierwszej linii PIERWSZEGO pliku z listy z
wiersza poleceń, niezależnie od tego, co aktualnie
wyświetlane jest na ekranie, oraz ustawień opcji -a i
-j.
- ^K
- Podświetlanie każdego tekstu, który pasuje do wzorca
na bieżącym ekranie, ale bez przesuwania się do
pierwszego dopasowania (KEEP = utrzymaj bieżącą
pozycję).
- ^R
- Bez interpretacji metaznaków wyrażeń regularnych.
Wykonuje proste porównanie tekstowe.
- ?wzorzec
- Szukanie w tył w pliku N-tej linii zawierającej wzorzec.
Szukanie zaczyna się od linii znajdującej się
tuż przed linią wyświetlaną na samym dole
[czyli w przedostatniej linii ekranu - GSN]
Pewne znaki mają specjalne znaczenie, jak w poleceniu /:
- ^N lub !
- Szukanie linii które NIE pasują do wzorca.
- ^E lub *
- Szukanie w wielu plikach. To znaczy, jeśli szukanie doszło
do początku bieżącego pliku bez znalezienia
dopasowania, ciągnie się ono dalej w poprzednim pliku z
listy podanej w wierszu poleceń.
- ^F lub @
- Zaczęcie szukania od ostatniej linii OSTATNIEGO pliku z listy z
wiersza poleceń, niezależnie od tego co aktualnie
wyświetlane jest na ekranie, oraz ustawień opcji -a i
-j.
- ^K
- Jak w szukaniu w przód.
- ^R
- Jak w szukaniu w przód.
- ESC-/wzorzec
- To samo co "/*".
- ESC-?wzorzec
- To samo co "?*".
- n
- Powtarza poprzednie szukanie, dla N-tej linii zawierającej ostatni
wzorzec. Jeśli poprzednie szukanie zmodyfikowano przez ^N, szukanie
jest wykonywane dla N-tej linii NIE zawierającej wzorca.
Jeśli poprzednie szukanie zmodyfikowano przez ^E, szukanie
ciągnie się przez następny (lub poprzedni) plik,
jeśli nie wystarczył plik bieżący.
Jeśli poprzednie szukanie zmodyfikowano przez ^R, szukanie
wykonywane jest bez użycia wyrażeń regularnych.
Jeśli poprzednie szukanie było zmodyfikowane przez ^F lub
^K, nie występuje żaden efekt.
- N
- Powtarza poprzednie szukanie, ale w przeciwnym kierunku.
- ESC-n
- Powtarza poprzednie szukanie, ale przekraczając granice
plików. Efekt jest taki sam, jak gdyby poprzednie szukanie
zmodyfikowano przez *.
- ESC-N
- Powtarza poprzednie szukanie, ale w przeciwnym kierunku i
przekraczając granice plików.
- ESC-u
- Cofa podświetlanie szukania. Wyłącza
podświetlanie łańcuchów pasujących do
bieżącego wzoru szukania. Jeśli podświetlenie
już jest wyłączone z powodu poprzedniego polecenia
ESC-u, włącza je z powrotem. Podświetlenie
włączy też każde polecenie szukające
(można je też wyłączyć
przełączając opcję -G; wówczas
polecenia szukające nie włączają go z
powrotem).
- :e [nazwa_pliku]
- Oglądanie nowego pliku. Jeśli brakuje nazwy pliku, plik
"bieżący" (zobacz polecenia :n i :p
poniżej) z listy plików z wierszu poleceń jest
oglądany na nowo. Znak procentu (%) w nazwie pliku
zastępowany jest nazwą pliku bieżącego. Znak
funta (#) jest zastępowany nazwą poprzednio
oglądanego pliku. Jednak dwa kolejne znaki procentu są po
prostu zastępowane pojedynczym znakiem procentu. Pozwala to na
wprowadzenie nazwy pliku zawierającej w nazwie znak procentu.
Podobnie, dwa kolejne znaki funta są zastępowane pojedynczym
znakiem funta. Nazwa pliku wstawiana jest do listy plików z wiersza
poleceń, tak aby można ją było obejrzeć
kolejnymi poleceniami :n i :p. Jeśli nazwa pliku składa
się z kilku plików, wszystkie one są wstawiane do
listy plików i oglądany jest pierwszy z nich. Jeśli
nazwa pliku zawiera jedną lub więcej spacji, cała
nazwa musi być ujęta w cudzysłowy (zobacz też
opcja -").
- ^X^V lub E
- To samo co :e. Uwaga: niektóre systemy używają ^V
jako specjalnego znaku dosłowności. W takich systemach
użycie ^V może być niemożliwe.
- :n
- Oglądanie następnego pliku (z listy plików podanej w
wierszu poleceń). Jeśli podano liczbę N,
wyświetlany jest N-ty następny plik.
- :p
- Oglądanie poprzedniego pliko (z listy plików podanej w
wierszu poleceń). Jeśli podano liczbę N,
wyświetlany jest N-ty poprzedni plik.
- :x
- Oglądanie pierwszego pliku z listy plików podanej w wierszu
poleceń. Jeśli podano liczbę N, wyświetlany
jest N-ty plik na liście.
- :d
- Usunięcie bieżącego pliku z listy plików.
- t
- Przejście do następnego tagu (znacznika), jeśli dla
bieżącego wystąpiło więcej niż
jedno dopasowanie. Tagi omówiono dokładniej w opisie opcji
-t.
- T
- Przejście do poprzedniego tagu, jeśli dla
bieżącego wystąpiło więcej niż
jedno dopasowanie.
- = lub ^G lub :f
- Wypisuje pewne informacje o pliku właśnie oglądanym,
w tym jego nazwę oraz numer linii i offset bajtowy dolnej
wyświetlanej linii. Jeśli to możliwe, wypisywana jest
także długość pliku, ilość linii
w pliku oraz procentowa wielkość pliku ponad ostatnią
wyświetlaną linią.
- -
- Plus jedna lub więcej opcji wierszu poleceń (zobacz OPCJE
poniżej): zmienia ustawienie tej opcji i wypisuje komunikat
opisujący nowe ustawienie. Jeśli bezpośrednio po
kresce zostanie wprowadzone ^P (CONTROL-P), to ustawienie danej opcji jest
zmieniane, ale bez wypisywania komunikatu. Jeśli opcja ma
wartość liczbową (jak -b lub -h) lub
łańcuchową (jak -P lub -t), wartość
można wprowadzić tuż po literze opcji. Jeśli
nie wprowadzono nowej wartości, wypisywany jest komunikat o
bieżącym ustawieniu i nic nie ulega zmianie.
- --
- Jak polecenie -, ale przyjmuje jako argument długą
nazwę opcji (zobacz OPCJE poniżej), a nie pojedynczą
literę opcji. Po wpisaniu nazwy opcji musisz nacisnąć
RETURN. ^P bezpośrednio po drugiej eliminuje wypisywanie komunikatu
opisującego nowe ustawienie, tak jak w poleceniu -.
- -+
- Plus jedna z liter opcji wierszu poleceń; przywraca opcję do
ustawienia domyślnego i wypisuje komunikat opisujący nowe
ustawienie (polecenie "-+ X" dokonuje tego samego co
opcja "-+ X" w linii poleceń). Nie działa
to dla opcji mających wartość
łańcuchową.
- --+
- Jak polecenie -+, ale pobiera długą nazwę opcji
zamiast pojedynczej litery opcji.
- -!
- Plus jedna z liter opcji wierszu poleceń; ustawia opcję na
wartość przeciwną ustawieniu domyślnego i
wypisuje komunikat opisujący nowe ustawienie. Nie działa to
dla opcji mających wartość liczbową lub
łańcuchową. IP --! Jak polecenie -!, ale pobiera
długą nazwę opcji zamiast pojedynczej litery
opcji.
- _
- (podkreślenie) Plus jedna z liter opcji wierszu poleceń;
wypisuje komunikat opisujący bieżące ustawienie tej
opcji. Nie zmienia ustawienia.
- __
- (podwojone podkreślenie) Jak polecenie _ (podkreślenie), ale
pobiera długą nazwę opcji zamiast pojedynczej litery
opcji. Po wpisaniu nazwy opcji musisz nacisnąć RETURN.
- +polecenie
- Powoduje, że podane polecenie jest wykonywane za każdym
razem, gdy oglądany jest nowy plik. Na przykład, +G
powoduje, że less zaczyna wyświetlanie każdego
pliku od końca zamiast od początku.
- V
- Wypisuje numer bieżącej wersji less
- q lub Q lub :q lub :Q lub ZZ
- Kończy działanie less.
Następujące cztery polecenia mogą, ale nie muszą
być prawidłowe, zależnie od twojej instalacji.
- v
- Wywołuje edytor do edycji właśnie oglądanego
pliku. Edytor pobierany jest pobierany ze zmiennej środowiskowej
VISUAL, jeśli ta jest określona, lub EDITOR, jeśli
VISUAL nie jest określona, a w każdym razie domyślnie
"vi", jeśli ani VISUAL ani EDITOR jest określona.
Zobacz też omówienie LESSEDIT po sekcji o ZNAKACH
ZACHĘTY poniżej.
- ! polecenie-powłoki
- Wywołuje powłokę i wykonuje podaną polecenie
powłoki. Znak procentu (%) jest zastępowany nazwą
bieżącego pliku. Znak funta (#) jest zastępowany
nazwą poprzednio oglądanego pliku. "!!" powtarza
ostatnie polecenie powłoki. "!" bez polecenia
wywołuje po prostu powłokę. W systemach Unixowych,
nazwa powłoki pobierana jest ze zmiennej środowiskowej
SHELL, a w każdym razie domyślnie "sh". W
systemach MS-DOS i OS/2, powłoką jest zwykły procesor
poleceń.
- | <m> polecenie-powłoki
- <m> przedstawia dowolną literę-znacznik.
Przesyła przez potok sekcję podanego pliku do podanej
polecenia powłoki. Sekcja pliku, która ma zostać
przesłana to ta znajdująca się między
pierwszą linią bieżącego ekranu a
pozycją oznaczoną literą. <m> może
też równać się ^ lub $, oznaczając
odpowiednio początek lub koniec pliku. Jeśli <m>
równa się . lub znakowi nowej linii, przesyłany jest
bieżący ekran.
- s nazwa_pliku
- Zapisuje wejście do pliku. Działa to tylko wtedy, gdy
wejście jest potokiem, a nie zwyczajnym plikiem.
OPCJE¶
Opcje wierszu poleceń są opisane poniżej.
Większość opcji można zmieniać w trakcie
działania
less, używając polecenia "-".
Większość opcji można podać w jednej z dwu
postaci: albo kreski z pojedynczą literą albo dwu kresek z
następującą po nich długą nazwą
opcji. Długie nazwy opcji można skracać, o ile
skrót jest jednoznaczny. Na przykład, --quit-at-eof można
skrócić do --quit, ale nie do --qui, ponieważ na --qui
zaczynają się zarówno --quit-at-eof, jak i --quiet.
Niektóre z długich nazw opcji zapisane są dużymi
literami, jak --QUIT-AT-EOF, odróżniane od --quit-at-eof. Takie
nazwy wymagają dużej tylko pierwszej litery, reszta może
być podana małymi lub dużymi. Na przykład,
--Quit-at-eof jest równoważnikiem --QUIT-AT-EOF.
Opcje pobierane są także ze zmiennej środowiskowej LESS. Na
przykład, żeby uniknąć pisania "less
-options..." za każdym wywołaniem
less,
możesz napisać w
csh:
setenv LESS "-options"
lub, jeśli używasz
sh:
LESS="-options"; export LESS
W MS-DOS nie potrzebujesz cudzysłowów, ale powinieneś
zastąpić wszystkie znaki procentu w łańcuchu opcji
podwójnymi znakami procentu.
Zmienna środowiskowa analizowana jest przed wierszem poleceń, tak
więc opcje wiersza poleceń unieważniają
zmienną LESS. Jeśli jakaś opcja pojawia się w
zmiennej LESS, można przywrócić jej wartość
domyślną poprzedzając w wierszu poleceń
opcję znakami "-+".
Dla opcji takich jak -P lub -D, wymagających następującego
po nich łańcucha, musi zostać użyty znak dolara
($), sygnalizujący koniec łańcucha. Na przykład,
chcąc w MS-DOS skorzystać z dwu opcji -D, musisz
umieścić między nimi znak dolara:
LESS="-Dn9.1$-Ds4.1"
- -? lub --help
- Opcja ta wyświetla podsumowanie poleceń akceptowanych przez
less (to samo co polecenie h). Zależnie od tego, jak
używana przez ciebie powłoka interpretuje znak zapytania,
może być koniecznym zacytowanie go, jako
"-\?".
- -a lub --search-skip-screen
- Powoduje, że szukania zaczynają się po ostatniej
linii wyświetlanej na ekranie, przeskakując wszystkie
wyświetlone linie. Domyślnie szukania zaczynają
się od drugiej linii ekranu (albo po ostatniej znalezionej linii;
zobacz opcja -j).
- -bn lub --buffers=n
- Podaje, w kilobajtach (1024 bajtów), ilość
pamięci na buforowanie, jakiej less użyje dla
każdego pliku. Domyślnie dla każdego pliku
używany jest 64KB bufor (chyba że plik jest potokiem -
zobacz opcja -B). Użycie opcji -b powoduje, że zamiast tego
dla każdego pliku zostanie użyty bufor o wielkości
n kilobajtów. Jeśli n wynosi -1, to bufory
są nieograniczone, to znaczy, do pamięci jest wczytywany
cały plik.
- -B lub --auto-buffers
- Domyślnie, kiedy dane są odczytywane z potoku, bufory
są alokowane automatycznie, w miarę potrzeby. Jeśli
przez potok czytana jest duża ilość danych,
może to spowodować zaalokowanie znacznej ilości
pamięci. Opcja -B wyłącza ową
automatyczną alokację buforów dla potoków, tak
że przydzielane jest im tylko 64KB (lub wielkość
bufora podana opcją -b). Uwaga: używanie -B może
spowodować nieprawidłowe wyświetlanie,
ponieważ w pamięci trzymana jest tylko ostatnio
oglądana część pliku; wszelkie poprzednie dane
są tracone.
- -c lub --clear-screen
- Powoduje że pełne odświeżania ekranu są
rysowane od górnej linii w dół. Domyślnie,
pełne odświeżania ekranu są dokonywane poprzez
przewijanie z dołu ekranu.
- -C lub --CLEAR-SCREEN
- Opcja -C działa tak jak -c, ale ekran jest czyszczony przed
odświeżeniem.
- -d lub --dumb
- Opcja -d wyłącza komunikat o błędzie
wyświetlany zwykle jeśli terminal jest niemy, to jest,
brakuje w nim ważnych zdolności, takich jak
możliwość odświeżania ekranu lub
przewijania w tył. Opcja -d nie zmienia w każdym razie
zachowania less na niemym terminalu.
- -Dxkolor lub --color=xkolor
- [tylko MS-DOS] Ustawia kolor wyświetlanego tekstu. x to
pojedynczy znak określający rodzaj tekstu, dla
którego ustawiany jest kolor: n=normalny, s=standardowe
wyjście, d=pogrubiony, u=podkreślony, k=migający.
kolor to para liczb rozdzielona kropką. Pierwsza liczba
określa kolor pierwszego planu, a druga kolor tła tekstu.
Pojedyncza liczba N oznacza to samo co N.0.
- -e lub --quit-at-eof
- Powoduje że less automatycznie kończy pracę,
gdy za drugim razem osiągnie koniec pliku. Domyślnie,
jedyną metodą wyjścia z less jest polecenie
"q".
- -E lub --QUIT-AT-EOF
- -E
- Powoduje, że less automatycznie kończy pracę,
jak tylko osiągnie koniec pliku.
- -f lub --force
- Wymusza otwieranie plików nieregularnych (plik nieregularny to
katalog lub specjalny plik urządzenia). Wyłącza
również komunikat ostrzegawczy gdy otwierany jest plik
binarny. Domyślnie less odmówi otwarcia pliku
nieregularnego.
- -F lub --quit-if-one-screen
- Powoduje, że less automatycznie kończy pracę,
jeśli cały plik da się wyświetlić na
jednym ekranie.
- -g lub --hilite-search
- Normalnie less podświetla WSZYSTKIE łańcuchy,
które pasują do ostatniego polecenia szukania. Opcja -g
zmienia to zachowanie, każąc podświetlać tylko
ten konkretny łańcuch, który znaleziono ostatnim
poleceniem szukania. Może to spowodować, że
less będzie pracował nieco szybciej niż
domyślnie.
- -G lub --HILITE-SEARCH
- Opcja -G wyłącza wszystkie podświetlania
łańcuchów znalezionych poleceniami szukania.
- -hn lub ---max-back-scroll=n
- Określa maksymalną liczbę linii do przewijania w
tył. Jeśli koniecznym jest przewinięcie w tył
o więcej niż n linii, ekran jest rysowany na nowo w
kierunku w przód. Jeśli terminal nie ma
możliwości przewijania w dół, zakładane
jest -h0).
- -i lub --ignore-case
- Powoduje, że szukania ignorują wielkość liter;
to jest, litery małe i duże są uważane za
identyczne. Opcja ta jest ignorowana jeśli we wzorcu szukania
wystąpią jakiekolwiek duże litery; innymi
słowy, jeśli wzorzec zawiera duże litery, szukanie
nastąpi z uwzględnieniem wielkości liter.
- -I lub --IGNORE-CASE
- Jak -i, ale szukania ignorują wielkość liter nawet
jeśli wzór zawiera duże litery.
- -jn lub --jump-target=n
- Określa linię na ekranie, w której umieszczona ma
być linia "docelowa". Linia docelowa to obiekt szukania
tekstu, szukania tagów, skakania do linii o numerze, skakania do
pozycji w procentach, lub skakania do zaznaczonej pozycji. Linie na
ekranie określane są numerem; linia górna to 1,
następna 2, i tak dalej. Numery mogą być ujemne, co
określa linie liczone od dołu ekranu: dolna linia ekranu to
-1, druga od dołu -2, i tak dalej. Jeśli użyto opcji
-j, szukania zaczynają się od linii
następującej tuż po linii docelowej. Na
przykład jeśli użyto -j4, linią
docelową jest czwarta linia ekranu, szukania więc
zaczynają się w linii piątej.
- -J lub --status-column
- Wyświetla kolumnę stanu na lewym brzegu ekranu. Kolumna
stanu wskazuje linie dopasowane w bieżącym wyszukiwaniu.
Stosowana jest także gdy działa opcja -w lub -W.
- -kfilename lub --lesskey-file=filename
- Każe less otworzyć i zinterpretować wskazany
plik jako plik lesskey(1). Można podać wielokrotne
opcje -k. Jeśli ustawiona jest zmienna środowiskowa LESSKEY
lub LESSKEY_SYSTEM, albo jeśli plik lesskey znajduje się w
standardowym miejscu (zobacz PRZYPISANIA KLAWISZY), jest on także
używany jako plik lesskey.
- -m lub --long-prompt
- Powoduje że less pokazuje rozwinięty znak
zachęty (jak more), z procentową pozycją w
pliku. Domyślnie, znakiem zachęty less jest
dwukropek.
- -M lub --LONG-PROMPT
- Powoduje, że less wyświetla jeszcze bardziej
szczegółową zachętę niż
more.
- -n lub --line-numbers
- Wyłącza numery linii. Wartość domyślna
(używanie numerów linii) może spowodować,
że less będzie działał w
niektórych przypadkach wolniej, zwłaszcza z bardzo
dużym plikiem wejściowym. Wyłączenie
numerów linii opcją -n pozwoli uniknąć
tego problemu. Używanie numerów linii oznacza: numer linii
będzie wyświetlany w rozwiniętym znaku zachęty
i poleceniu =, a polecenie v przekaże bieżący numer
linii edytorowi (zobacz także omówienie LESSEDIT i
ZNAKÓW ZACHĘTY poniżej).
- -N lub --LINE-NUMBERS
- Powoduje, że na początku każdej linii ekranowej
wyświetlane są numery linii.
- -onazwa_pliku lub --log-file=nazwa_pliku
- Powoduje, że less podczas przeglądania otrzymanego
wejścia kopiuje je do wskazanego pliku. Działa to tylko
wtedy gdy plik wejściowy jest potokiem, a nie zwykłym
plikiem. Jeśli podany plik już istnieje, less zapyta
o potwierdzenie przed nadpisaniem go.
- -Onazwa_pliku lub --LOG-FILE=nazwa_pliku
- Opcja -O jest podobna do -o, ale nadpisze istniejący plik bez
pytania o potwierdzenie.
Jeśli nie podano pliku logu, opcji -o i -O można
użyć z wnętrza less do jego określenia.
Bez nazwy pliku, będą one po prostu podawać
nazwę pliku logu. Polecenie "s" jest
równoważne podaniu -o z wnętrza less.
- -pwzorzec lub --pattern=wzorzec
- Opcja -p w wierszu poleceń jest równoważna podaniu
wzorca +/ wzorzec; to znaczy, nakazuje less aby
rozpoczął od pierwszego wystąpienia wzorzec w
pliku.
- -Pzachęta or --prompt=zachęta
- Daje metodę przystosowania trzech stylów znaku
zachęty do własnych upodobań. Normalnie umieszcza
się ją w zmiennej środowiskowej LESS, zamiast
wpisywać po każdym poleceniu less. Taka opcja musi
być albo ostatnią opcją w zmiennej LESS, albo
być zakończona znakiem dolara. -Ps plus
łańcuch zmienia domyślną
(krótką) zachętę na ten łańcuch.
-Pm zmienia średnią (-m) zachętę. -PM zmienia
długą (-M) zachętę. -Ph zmienia
zachętę na ekranie pomocy. -P= zmienia komunikat wypisywany
poleceniem =. -Pw zmienia komunikat wypisywany podczas oczekiwania na dane
(w poleceniu F). Wszystkie łańcuchy zachęty
składają się z sekwencji liter i specjalnych
sekwencji escape'owych. Szczegóły opisano w sekcji ZNAKI
ZACHĘTY.
- -q lub --quiet lub --silent
- Powoduje średnio "ciche" działanie: dzwonek
terminala nie dzwoni jeśli próbowano przewinąć
poza koniec pliku lub przed jego początek - jeśli terminal
ma "dzwonek wizualny", jest on używany zamiast
zwykłego. Dzwonek zadzwoni przy niektórych innych
błędach, jak wpisywanie niewłaściwych
znaków. Domyślnym ustawieniem jest dzwonienie we wszystkich
takich przypadkach.
- -Q lub --QUIET lub --SILENT
- Powoduje całkowicie "ciche" działanie: dzwonek
terminala nigdy nie dzwoni.
- -r lub --raw-control-chars
- Powoduje wyświetlanie nieprzetworzonych, "surowych"
znaków sterujących. Domyślnie znaki sterujące
(złożone z Ctrl) wyświetlane są z
użyciem notacji z daszkiem; na przykład, Control-A
(ósemkowo 001) wyświetlane jest jako "^A". Uwaga:
gdy używana jest opcja -r, less nie potrafi zachować
faktycznego wyglądu ekranu (ponieważ to zależy od
tego, jak ekran reaguje na każdy rodzaj znaku sterującego).
Mogą więc wystąpić różne
problemy z wyświetlaniem, jak dzielenie długich linii w
niewłaściwym miejscu.
- -R lub --RAW-CONTROL-CHARS
- Jak -r, ale usiłuje zachować wygląd ekranu, tam gdzie
to możliwe. Działa to tylko wówczas, gdy
wejście składa się ze zwykłego tekstu,
ewentualnie z dodanymi sekwencjami ANSI sterującymi kolorem, o
postaci:
ESC [ ... m
gdzie "..." to zero lub więcej znaków
różnych od "m". Do celów zachowania
wyglądu ekranu zakłada się, że żaden ze
znaków sterujących i żadna z sekwencji ANSI
zmieniających kolory nie przesuwają kursora.
Przypisując zmiennej środowiskowej LESSANSIENDCHARS
listę znaków, które mogą kończyć
sekwencje ANSI sterujące kolorem można zmusić
less do akceptowania w tej roli znaków innych niż
"m".
- -s lub --squeeze-blank-lines
- Powoduje ściskanie kolejnych pustych linii w pojedynczą
linię pustą. Użyteczne przy oglądaniu
wyjścia nroffa.
- -S lub --chop-long-lines
- Powoduje, że linie dłuższe niż
szerokość ekranu są ucinane, a nie zawijane. To jest,
reszta długiej linii jest po prostu odrzucana. Domyślnie
długie linie są zawijane; to znaczy, reszta
wyświetlana jest w następnej linii.
- -ttag lub --tag=tag
- Opcja -t, plus zaraz po niej TAG, będzie edytować plik
zawierający ów tag. Ażeby to działało,
musi być dostępna informacja o tagach, na przykład, w
bieżącym katalogu może znajdować się
plik zwany "ctags", zbudowany uprzednio poleceniem
ctags(1) lub jakimś równoważnym. Jeśli
ustawiono zmienną środowiskową LESSGLOBALTAGS, to jej
wartość uważana jest za nazwę polecenia
zgodnego z global(1), które zostanie wykonane w celu
znalezienia tagu. (Zobacz http://www.gnu.org/software/global/global.html).
Opcja -t może być podana również z
wnętrza less (poleceniem -), jako metoda
oglądnięcia nowego pliku. Polecenie :t jest
równoważne podaniu -t z wnętrza less.
- -Tplik_tagów lub --tag-file=plik_tagów
- Podaje plik tagów, który należy użyć
zamiast "tags".
- -u lub --underline-special
- Powoduje, że znaki backspace i powroty karetki są traktowane
jako znaki drukowalne; to jest, posyłane są one na terminal
jeśli pojawią się w wejściu.
- -U lub --UNDERLINE-SPECIAL
- Powoduje, że znaki backspace, tabulacje i powroty karetki są
traktowane jako znaki sterujące; to jest, obsługiwane
są one jak przy podaniu opcji -r.
Domyślnie, jeśli podano ani -u ani -U, znaki backspace
występujące obok znaku podkreślenia są
traktowane specjalnie; wyświetlany jest podkreślony tekst, z
użyciem sprzętowego podkreślania terminala.
Także znaki backspace występujące między dwoma
identycznymi znakami są traktowane specjalnie: wyświetlany
jest tekst nadpisany, z użyciem sprzętowego pogrubienia
terminala. Pozostałe wystąpienia backspace są
usuwane, razem z poprzedzającym znakiem. Powroty karetki, po
których następuje nowa linia są usuwane. Inne powroty
karetki obsługiwane są jak przy podaniu opcji -r. Tekstu,
który jest nadpisany lub podkreślony można
szukać gdy nie działa ani -u ani -U.
- -V lub --version
- Wyświetla numer wersji less.
- -w lub --hilite-unread
- Tymczasowo podświetla pierwszą "nową"
linię po ruchu w przód o pełną stronę.
Pierwsza "nowa" linia to linia występująca
bezpośrednio po tej, która znajdowała się
poprzednio na samym dole ekranu. Podświetlana jest także
linia docelowa po poleceniach g lub p. Przy następnym poleceniu
powodującym ruch podświetlenie jest usuwane.
Podświetlana jest cała linia, chyba że działa
opcja -J - wówczas podświetlana będzie tylko kolumna
stanu.
- -W lub --HILITE-UNREAD
- Tak jak -w, ale tymczasowo podświetla pierwszą nową
linię po każdym poleceniu ruchu o więcej niż
jedną linię.
- -xn,... lub --tabs=n,...
- Ustawia pozycje tabulacji. Jeśli podano tylko jedno n, to
pozycje tabulacji są ustawiane na wielokrotnościach
n. Jeżeli podano więcej wartości, oddzielonych
przecinkami, tabulacje ustawiane są na tych pozycjach, a
następnie w tym samym odstępie, co ostatnie dwie. Na
przykład, -x9,17 ustawi tabulacje na pozycjach 9, 17, 25,
33, itd. Domyślną wartością n jest
8.
- -X lub --no-init
- Wyłącza wysyłanie sekwencji inicjalizacji i
deinicjalizacji terminala z termcap. Jest to czasami
pożądane, jeżeli łańcuch
deinicjalizacyjny robi coś niepotrzebnego, jak czyszczenie
ekranu.
- --no-keypad
- Wyłącza wysyłanie sekwencji inicjalizacji i
deinicjalizacji bloku klawiszy numerycznych terminala. Jest to czasami
pożądane, jeżeli łańcuchy
inicjujące/deinicjujące powodują zachowanie
się klawiatury numerycznej w niepożądany
sposób.
- -yn lub --max-forw-scroll=n
- Określa maksymalną liczbę linii do
przesunięcia w przód. Jeśli koniecznym jest
przesunięcie o więcej niż n linii, zamiast
tego odświeżany jest ekran. Opcji -c lub -C można
użyć do odświeżenia ekranu od jego
góry, jeśli jest to pożądane. Domyślnie
każdy ruch w przód powoduje przewijanie.
- -[z]n lub --window=n
- Zmienia domyślny rozmiar okna przewijania na n linii.
Domyślnie jeden pełny ekran. Do zmiany rozmiaru okna
można też użyć poleceń z i w.
"z" można opuścić dla
kompatybilności z more. Jeśli podana liczba n
jest ujemna, oznacza to n linii mniej niż
bieżący rozmiar ekranu. Na przykład, jeśli
ekran ma 24 linie, -z-4 ustawia okno przewijania na 20 linii.
Jeśli ekran zostanie rozszerzony do 40 linii, okno przewijania
automatycznie zmieni się na 36 linii.
- -"cc lub --quotes=cc
- Zmienia znak cytujący w nazwach plików. Może to
być konieczne przy nazywaniu pliku zawierającego
zarówno znaki spacji jak i cudzysłowy. Jeśli
następuje po niej pojedynczy znak, zmienia ona znak cytujący
na tenże znak. Nazwa pliku zawierająca spacje powinna
odtąd być otoczona tym znakiem, a nie cudzysłowami.
Jeśli następują po niej dwa znaki, zmienia ona znak
otwierający cytowanie na znak pierwszy, a zamykający na
drugi. Nazwa pliku zawierająca spacje powinna odtąd
być poprzedzona znakiem otwierającym i zakończona
znakiem zamykającym. Zauważ, że nawet jeśli
zmieniono znaki cytujące, opcja ta pozostaje jako -"
(myślnik plus cudzysłów).
- -~ lub --tilde
- Normalnie linie poza końcem pliku wyświetlane są jako
zawierające pojedyncze znaki tyldy (~). Ta opcja powoduje,
że będą wyświetlane jako puste linie.
- -# lub --shift
- Określa domyślną liczbę pozycji, o jakie
będzie wykonywane przewijanie poziome w poleceniach
STRZAŁKA_W_PRAWO i STRZAŁKA_W_LEWO. Jeżeli
podaną liczba jest zero, przyjmowana jest domyślna liczba
równa połowie szerokości ekranu.
- --
- Argument wierszu poleceń "--" oznacza koniec
argumentów opcji. Wszelkie argumenty następujące po
nim są interpretowane jako nazwa pliku. Może być to
przydatne przy oglądaniu pliku którego nazwa zaczyna
się od "-" lub "+".
- +
- Jeśli opcja wierszu poleceń zaczyna się od +,
reszta opcji uważana jest za początkowe polecenie
less. Na przykład, +G mówi less, aby
zaczął od końca pliku zamiast od początku, a
+/xyz mówi mu, aby zaczął od pierwszego
wystąpienia "xyz" w pliku. W przypadku
szczególnym, +<liczba> działa jak +<liczba>g, to
jest, rozpoczyna wyświetlanie od określonego numeru linii
(zobacz jednak zastrzeżenie przy poleceniu g powyżej).
Jeśli opcja zaczyna się od ++, początkowe polecenie
odnosi się do każdego oglądanego pliku, nie tylko
pierwszego. Polecenia + opisywanej powyżej można też
użyć do ustawienia (lub zmiany) polecenia
początkowego dla każdego pliku.
LINIA EDYCJI¶
Gdy wprowadzany jest wiersz poleceń u dołu ekranu (na
przykład nazwa pliku dla polecenia :e, albo wzór dla polecenia
szukającego), do manipulowania nią można
użyć pewnych klawiszy. Większość
poleceń ma formę alternatywną w [nawiasach],
której można użyć jeśli jakiś
klawisz nie istnieje na danej klawiaturze (formy w nawiasach nie
działają w wersji MS-DOS). Każdy z tych specjalnych
klawiszy można wprowadzić dosłownie poprzedzając
go znakiem dosłowności, ^V lub ^A. Sam odwrotny ukośnik
można też wprowadzić dosłownie,
wprowadzając dwa odwrotne ukośniki.
- STRZAŁKA_W_LEWO [ ESC-h ]
- Przesuwa kursor jedno miejsce w lewo.
- STRZAŁKA_W_PRAWO [ ESC-l ]
- Przesuwa kursor jedno miejsce w prawo.
- ^STRZAŁKA_W_LEWO [ ESC-b lub ESC-STRZAŁKA_W_LEWO ]
- (To znaczy, CONTROL i STRZAŁKA_W_LEWO równocześnie).
Przesuwa kursor o jedno słowo w lewo.
- ^STRZAŁKA_W_PRAWO [ ESC-w lub ESC-STRZAŁKA_W_LEWO ]
- (To znaczy, CONTROL i STRZAŁKA_W_LEWO równocześnie).
Przesuwa kursor o jedno słowo w prawo.
- HOME [ ESC-0 ]
- Przesuwa kursor na początek linii.
- END [ ESC-$ ]
- Przesuwa kursor na koniec linii.
- BACKSPACE
- Usuwa znak na lewo od kursora lub anuluje polecenie jeśli wiersz
poleceń jest pusta.
- DELETE lub [ ESC-x ]
- Usuwa znak pod kursorem.
- ^BACKSPACE [ ESC-BACKSPACE ]
- (To znaczy, CONTROL i BACKSPACE równocześnie). Usuwa jedno
słowo na lewo od kursora.
- ^DELETE [ ESC-X lub ESC-DELETE ]
- (To znaczy, CONTROL i DELETE równocześnie). Usuwa
słowo pod kursorem.
- UPARROW [ ESC-k ]
- Odzyskuje poprzednią linię poleceń.
- DOWNARROW [ ESC-j ]
- Odzyskuje następną linię poleceń.
- TAB
- Dokończa częściową nazwę pliku na lewo
od kursora. Jeśli pasuje ona do więcej niż jednej
nazwy pliku, do wierszu poleceń wprowadzane jest pierwsze
dopasowanie. Powtórne TABulatory przełączają
wkoło pozostałe nazwy plików. Jeśli
dokończona nazwa pliku jest katalogiem, dołączany
jest do niej "/" (W systemach MS-DOS dołączany
jest "\"). Do określenia innego znaku, który
należy dołączyć do nazwy katalogu, może
być użyta zmienna środowiskowa LESSSEPARATOR.
- BACKTAB [ ESC-TAB ]
- Tak jak TAB, ale przełącza pasujące nazwy
plików w odwrotnym porządku.
- ^L
- Dokończa częściową nazwę pliku na lewo
od kursora. Jeśli pasuje ona do więcej niż jednej
nazwy pliku, do wierszu poleceń wprowadzane są wszystkie
dopasowania (jeśli się mieszczą).
- ^U (Unix i OS/2) lub ESC (MS-DOS)
- Usuwa całą linię poleceń lub anuluje polecenie
jeśli wiersz poleceń jest pusta. Jeśli
zmieniłeś znak kill w Unixie na coś innego niż
^U, zamiast ^U będzie używany tenże znak.
PRZYPISANIA KLAWISZY¶
Możesz zdefiniować swoje własne polecenia
lessa
używając programu
lesskey(1) do stworzenia pliku lesskey.
Plik ten określa zestaw klawiszy poleceń oraz działanie
skojarzone z każdym klawiszem. Możesz też
użyć
lesskey do zmiany klawiszy linii edycji (zobacz
LINIA EDYCJI) oraz ustawienia zmiennych środowiskowych. Jeśli
ustawiona jest zmienna środowiskowa LESSKEY,
less używa
jej [wartości] jako nazwy pliku lesskey. W przeciwnym razie,
less szuka pliku lesskey w standardowym miejscu. W systemach Unixowych
less szuka pliku lesskey zwanego "$HOME/.less". W systemach
MS-DOS i Windows
less szuka pliku lesskey zwanego
"$HOME/_less", a jeśli go tam nie znalazł, pliku
lesskey zwanego "_less" w każdym katalogu określonym
przez zmienną środowiskową PATH. W systemach OS/2
less szuka pliku lesskey zwanego "$HOME/_less.ini", a
jeśli go tam nie znalazł, pliku lesskey zwanego
"less.ini" w każdym katalogu określonym przez
zmienną środowiskową INIT, a jeśli i tam go nie
znalazł, szuka pliku lesskey zwanego "less.ini" w
każdym katalogu określonym przez zmienną
środowiskową PATH. Zobacz stronę podręcznika
systemowego
lesskey(1) po więcej
szczegółów.
Przypisania klawiszy można także umieścić w
ogólnosystemowym pliku lesskey. Jeśli dany klawisz zdefiniowano
zarówno w pliku systemowym, jak i w lokalnym, to priorytet mają
przypisania lokalne. Jeśli ustawiono zmienną
środowiskową LESSKEY_SYSTEM,
less używa jej jako
nazwy systemowego pliku z przypisaniami klawiszy. W przeciwnym razie szuka go
w standardowym miejscu: w systemach uniksowych jest to plik
/usr/local/etc/sysless. (Jednak jeśli
less skompilowano z
katalogiem przeznaczonym na konfigurację systemu innym niż
niż /usr/local/etc, to w nim właśnie znajdzie się
plik sysless). W systemach MS-DOS i Windows, ogólnosystemowym plikiem
lesskey jest c:\_sysless. W systemach OS/2, ogólnosystemowym plikiem
lesskey jest c:\sysless.ini.
PREPROCESOR WEJŚCIA¶
Możesz dla
less zdefiniować "preprocesor
wejścia". Zanim
less otwiera jakiś plik, daje
najpierw twojemu preprocesorowi wejścia szansę zmodyfikowania
sposobu w jaki wyświetlana jest zawartość pliku.
Preprocesor wejścia to po prostu wykonywalny program (lub skrypt
powłoki), który zapisuje zawartość pliku do innego
pliku, zwanego plikiem zastępującym. Następnie
wyświetlana jest zawartość pliku
zastępującego, zamiast pliku oryginalnego. Użytkownikowi
będzie się jednak wydawać, że otwarty
został oryginalny plik; to znaczy,
less wyświetli
oryginalną nazwę pliku jako nazwę bieżącego
pliku.
Preprocesor wejścia otrzymuje jeden argument wiersza poleceń,
oryginalną nazwę pliku wprowadzoną przez
użytkownika. Powinien on stworzyć plik
zastępujący, a kiedy zakończy pracę,
wypisać nazwę pliku zastępującego na swoje
standardowe wejście. Jeśli preprocesor wejścia nie
wypisze nazwy pliku zastępującego,
less używa
pliku oryginalnego, jak zwykle. Preprocesor wejścia nie jest
wywoływany przy oglądaniu standardowego wejścia. Aby
przygotować jakiś preprocesor, ustaw zmienną
środowiskową LESSOPEN na wiersz poleceń, który
wywoła twój preprocesor. Ten wiersz poleceń powinien
zawierać jedno wystąpienie łańcucha
"%s", który zostanie zastąpiony nazwą pliku
podczas wywołania polecenia preprocesora.
Gdy
less zamyka plik otworzony tym sposobem, wywoła inny program,
zwany postprocesorem wejścia, który może dokonać
wszelkich pożądanych działań czyszczących
(jak usuwanie pliku zastępującego stworzonego przez LESSOPEN).
Aby przygotować jakiś preprocesor, ustaw zmienną
środowiskową LESSCLOSE na wiersz poleceń, która
wywoła twój postprocesor. Ten wiersz poleceń może
zawierać dwa wystąpienia łańcucha "%s";
pierwsze zostanie zastąpione oryginalną nazwą pliku, a
drugie nazwą pliku zastępującego wypisanego przez
LESSOPEN.
Na przykład, w wielu systemach Unixowych, poniższe dwa skrypty
pozwolą ci przechowywać pliki w formie skompresowanej, ale nadal
umożliwią oglądanie ich bezośrednio przy pomocy
less:
lessopen.sh:
#! /bin/sh
case "$1" in
*.Z) uncompress -c $1 >/tmp/less.$$ 2>/dev/null
if [ -s /tmp/less.$$ ]; then
echo /tmp/less.$$
else
rm -f /tmp/less.$$
fi
;;
esac
lessclose.sh:
#! /bin/sh
rm $2
Aby użyć tych skryptów, umieść oba tam,
skąd mogą być wykonywane i ustaw
LESSOPEN="lessopen.sh %s", oraz
LESSCLOSE="lessclose.sh %s %s". Można
napisać bardziej złożone skrypty LESSOPEN i LESSCLOSE,
akceptujące inne typy plików skompresowanych itd.
Możliwe jest także przygotowanie preprocesora wejścia
posyłającego dane bezpośrednio potokiem do
less,
zamiast wstawiania danych do pliku zastępującego. Unika
się w ten sposób potrzeby odkompresowania całego pliku
zanim zacznie się go oglądać. Preprocesor wejścia
działający w ten sposób zwany jest potokiem
wejściowym. Potok wejściowy, zamiast wypisywać
nazwę pliku wyjściowego na standardowe wyjście, wypisuje
całą zawartość pliku zastępującego
na standardowe wyjście. Jeśli potok nie wypisze żadnych
znaków na standardowe wyjście, plik zastępujący
nie istnieje i
less użyje pliku oryginalnego, jak zwykle. Aby
użyć potoku wejściowego, zmień pierwszy znak w
zmiennej środowiskowej LESSOPEN na kreskę pionową (|),
aby zaznaczyć, że preprocesor wejściowy jest potokiem.
Na przykład, w wielu systemach Unixowych, poniższy skrypt
zadziała tak jak poprzednie skrypty przykładowe:
lesspipe.sh:
#! /bin/sh
case "$1" in
*.Z) uncompress -c $1 2>/dev/null
;;
esac
Aby użyć tego skryptu, umieść go tam, skąd
może być wykonywany i ustaw LESSOPEN="|lesspipe.sh
%s". Gdy używa się potoku wejściowego, można
użyć również postprocesora LESSCLOSE, ale zwykle
nie jest on potrzebny, ponieważ nie ma pliku
zastępującego który należałoby
posprzątać. W tym przypadku nazwą pliku
zastępującego przekazywaną do postprocesora LESSCLOSE
jest "-".
NARODOWE ZESTAWY ZNAKÓW¶
W pliku wejściowym istnieją trzy rodzaje znaków:
- znaki normalne
- mogą być wyświetlane bezpośrednio na
ekranie.
- znaki sterujące
- nie powinny być wyświetlane bezpośrednio, ale
można się ich spodziewać w zwykłych plikach
tekstowych (jak backspace i tabulacji).
- znaki binarne
- nie powinny być wyświetlane bezpośrednio i nie
spodziewamy się ich w plikach tekstowych.
"Zestaw znaków" to po prostu opis tego, jakie znaki mają
być uważane za normalne, sterujące i binarne. Do wybrania
zestawu znaków można użyć zmiennej
środowiskowej LESSCHARSET. Możliwymi wartościami
LESSCHARSET są:
- ascii
- BS, TAB, NL, CR i znak wysuwu do nowej strony są znakami
sterującymi, wszystkie znaki o wartościach pomiędzy
32 a 126 są normalnymi znakami, a wszystkie pozostałe -
binarnymi.
- iso8859
- Wybiera zestaw znaków ISO 8859. Jest to to samo, co ASCII, z
wyjątkiem tego, że znaki między 160 i 255 są
traktowane jako normalne. [od tłum: niezbędne dla
prawidłowej obsługi polskich znaków.]
- latin1
- To samo, co iso8859.
- latin9
- To samo, co iso8859.
- dos
- Wybiera zestaw znaków odpowiedni dla MS-DOS-u.
- ebcdic
- Wybiera zestaw znaków EBCDIC.
- IBM-1047
- Wybiera zestaw znaków EBCDIC stosowany przez OS/390 Unix Services.
W EBCDIC jest to zestaw analogiczny do latin1. Podobny efekt możesz
uzyskać ustawiając w środowisku albo
LESSCHARSET=IBM-1047 albo LC_CTYPE=en_US.
- koi8-r
- Wybiera rosyjski zestaw znaków
- next
- Wybiera zestaw znaków odpowiedni dla komputerów NeXT.
- utf-8
- Wybiera kodowanie UTF-8 zestawu znaków ISO 10646.
W wypadkach szczególnych może zajść potrzeba
przystosowania
less do używania zestawu znaków innego
niż te, które można wskazać przy pomocy
LESSCHARSET. Wówczas do zdefiniowania zestawu znaków
należy użyć zmiennej środowiskowej LESSCHARDEF.
Powinna być ona ustawiona na łańcuch, którego
każdy znak określa jeden znak w zestawie znaków. Znak
"." używany jest dla znaków normalnych, "c"
dla sterujących i "b" dla binarnych. Można
użyć liczby dziesiętnej oznaczającej
powtórzenie. Na przykład, "bccc4b."
oznaczałoby, że znak [o kodzie] 0 jest binarny, 1, 2 i 3
są sterujące, 4, 5, 6 i 7 są binarne, a 8 jest normalny.
Wszystkie znaki po ostatnim są przyjmowane za takie same jak ostatni,
znaki więc pomiędzy 9 a 255 byłby tu normalne (jest to
przykład, niekonieczne odpowiadający jakiemuś
rzeczywistemu zestawowi znaków).
Tabela poniższa pokazuje wartość LESSCHARDEF
równoważną każdej z możliwych
wartości LESSCHARSET:
ascii 8bcccbcc18b95.b
dos 8bcccbcc12bc5b95.b.
ebcdic 5bc6bcc7bcc41b.9b7.9b5.b..8b6.10b6.b9.7b
9.8b8.17b3.3b9.7b9.8b8.6b10.b.b.b.
IBM-1047 4cbcbc3b9cbccbccbb4c6bcc5b3cbbc4bc4bccbc
191.b
iso8859 8bcccbcc18b95.33b.
koi8-r 8bcccbcc18b95.b128.
latin1 8bcccbcc18b95.33b.
next 8bcccbcc18b95.bb125.bb
Jeśli ani LESSCHARSET ani LESSCHARDEF są ustawione, ale w
zmiennych środowiskowych LC_ALL, LC_TYPE lub LANG znaleziono
łańcuch "UTF-8", to domyślnym zestawem
znaków jest utf-8.
Jeśli tego łańcucha nie znaleziono, ale wykorzystywany
system obsługuje interfejs
setlocale,
less użyje
setlocale do określenia zestawu znaków. setlocale kontrolowane
jest ustawieniem zmiennych środowiskowych LANG lub LC_CTYPE.
Na koniec, jeśli interfejs
setlocale również nie
jest dostępny, to domyślnym zestawem znaków jest latin1.
Znaki binarne i sterujące wyświetlane są w
odwróconych kolorach. Każdy taki znak wyświetlany jest w
notacji z daszkiem, jeśli to możliwe (np. ^A dla Control-A).
Notacja z daszkiem używana jest tylko jeśli odwrócenie
trzeciego bitu od końca daje normalny znak drukowalny. W przeciwnym
razie znak jest wyświetlany jako cyfra szesnastkowa w nawiasach
ostrych. Format ten można zmienić ustawiając
zmienną środowiskową LESSBINFMT. LESSBINFMT może
zaczynać się od "*" i jednego znaku
wybierającego atrybut wyświetlania: "*k" to miganie,
"*d" - pogrubienie, "*u" - podkreślenie,
"*s" - odwrócone kolory, "*n" - normalny.
Jeśli LESSBINFMT nie zaczyna się od "*", przyjmowany
jest atrybut normalny. Reszta LESSBINFMT to łańcuch,
który może zawierać jedną sekwencję escape
w stylu printf (% plus x, X, o, d itd.). Na przykład, jeśli
LESSBINFMT ma wartość "*u[%x]", znaki binarne
wyświetlane są jako podkreślone liczby szesnastkowe
otoczone nawiasami kwadratowymi. Wartością
domyślną, jeśli nie określono LESSBINFMT, jest
"*s<%X>".
ZNAKI ZACHĘTY¶
Opcja -P pozwala dostosować znaki zachęty do własnych
upodobań. Łańcuch podany opcji -P zastępuje
określony łańcuch zachęty. Pewne znaki w tym
łańcuchu są interpretowane w sposób
szczególny. Mechanizm znaków zachęty jest raczej
skomplikowany, ażeby zapewniać elastyczność, ale
zwykły użytkownik nie musi rozumieć
szczegółów konstruowania własnych
łańcuchów zachęty.
Znak procentu plus dowolny pojedynczy znak rozwijany jest zależnie od
tego, czym jest ów następny znak.
- %bX
- Zastępowany przez offset bajtowy w bieżącym pliku
wejściowym. Po b następuje pojedynczy znak (pokazany jako
X powyżej), który określa linię,
której offsetu bajtowego należy użyć.
Jeśli znakiem tym jest "t", używany jest offset
bajtowy linii wyświetlanej na górze ekranu, "m"
oznacza linię środkową, "b" oznacza
linię dolną, "B" oznacza linię tuż
przed dolną, a "j" oznacza linię
"docelową", jak to określa opcja -j.
- %B
- Zastępowany przez rozmiar bieżącego pliku
wejściowego.
- %c
- Zastępowany przez numer kolumny tekstu widniejącej w
pierwszej kolumnie ekranu.
- %dX
- Zastępowany przez numer strony dla wskazanej linii pliku
wejściowego. Linię, która ma zostać
użyta, określa X, tak jak w opcji %b.
- %D
- Zastępowany przez liczbę stron w pliku wejściowym,
lub, co jest równoważne, numer strony ostatniej linii
pliku.
- %E
- Zastępowany przez nazwę edytora (ze zmiennej
środowiskowej VISUAL, lub EDITOR jeśli VISUAL nie jest
zdefiniowana). Zobacz omówienie elementu LESSEDIT
poniżej.
- %f
- Zastępowany przez nazwę bieżącego pliku
wejściowego.
- %i
- Zastępowany przez indeks bieżącego pliku w
liście plików wejściowych.
- %lX
- Zastępowany przez numer linii w pliku wejściowym. Linia,
której należy użyć określana jest przez
X, jak w opcji %b.
- %L
- Zastępowany przez numer linii ostatniej linii w pliku
wejściowym.
- %m
- Zastępowany przez całkowitą liczbę
plików wejściowych.
- %pX
- Zastępowany przez pozycję procentową w
bieżącym pliku wejściowym, według
offsetów w bajtach. Linia, której należy
użyć określana jest przez X, jak w opcji
%b.
- %PX
- Zastępowany przez pozycję procentową w
bieżącym pliku wejściowym, według liczby
linii.
- %s
- To samo co %B.
- %t
- Powoduje, że wszystkie spacje występujące na
końcu są usuwane. Zwykle używane na końcu
łańcucha, ale może się pojawić
gdziekolwiek.
- %x
- Zastępowany nazwą następnego pliku wejściowego
w liście.
Jeśli jakikolwiek z elementów jest nieznany (na przykład
rozmiar pliku jeśli wejściem jest potok), zamiast niego
wypisywany jest znak zapytania.
Format łańcucha zachęty można zmieniać
zależnie od pewnych warunków. Pytajnik plus pojedynczy znak
zachowuje się jak "IF"; zależnie od tego znaku
rozpatrywany jest warunek. Jeśli warunek jest prawdziwy, wszystkie
znaki następujące po znaku zapytania i znaku warunku, aż
do kropki, są umieszczane w zachęcie. Jeśli warunek jest
fałszywy, znaki te nie są tam umieszczane. Dwukropka
występującego między znakiem zapytania i kropką
można użyć do zaznaczenia "ELSE"; wszystkie
znaki pomiędzy dwukropkiem i kropką są
włączane do łańcucha wtedy i tylko wtedy, gdy
warunek IF jest fałszywy. Znakami warunku (następującymi
po znaku zapytania) mogą być:
- ?a
- Prawda jeśli już włączono do zachęty
jakieś znaki.
- ?bX
- Prawda jeśli znany jest offset bajtowy określonej
linii.
- ?B
- Prawda jeśli znany jest rozmiar bieżącego pliku
wejściowego.
- ?c
- Prawda jeśli tekst jest przesunięty w poziomie (%c jest
niezerowe).
- ?dX
- Prawda jeśli znany jest numer strony dla podanej linii.
- ?e
- Prawda jeśli osiągnięto koniec pliku.
- ?f
- Prawda jeśli istnieje nazwa pliku wejściowego (tzn.
wejście nie jest potokiem).
- ?lX
- Prawda jeśli znany numer określonej linii.
- ?L
- Prawda jeśli znany jest numer ostatniej linii pliku.
- ?m
- Prawda jeśli jest więcej niż jeden plik
wejściowy.
- ?n
- Prawda jeśli jest to pierwsza zachęta w nowym pliku
wejściowym.
- ?pX
- Prawda jeśli znana jest, liczona według offsetów
bajtowych, pozycja procentowa w pliku określonej linii.
- ?PX
- Prawda jeśli znana jest, liczona według liczby linii,
pozycja procentowa w pliku określonej linii.
- ?s
- To samo co "?B".
- ?x
- Prawda jeśli istnieje następny plik wejściowy (to
jest, bieżący plik nie jest ostatnim).
Wszystkie znaki inne niż znaki specjalne (znak zapytania, dwukropek,
kropka i odwrotny ukośnik) stają się bez zmian
częścią zachęty. Wszystkie znaki specjalne
można umieścić w zachęcie dosłownie
poprzedzając je odwrotnym ukośnikiem.
Kilka przykładów:
?f%f:Standardowe wejście.
Ta zachęta wypisuje nazwę pliku, jeśli jest znana, w
przeciwnym razie łańcuch "Standardowe wejście".
?f%f .?ltLinia %lt:?pt%pt\%:?btBajt %bt:-...
Ta zachęta wypisze nazwę pliku, jeśli jest znana. Po nazwie
pliku następuje numer linii, jeśli znany, w przeciwnym razie
pozycja procentowa, jeśli znana, w przeciwnym razie offset bajtowy,
jeśli znany. W przeciwnym razie wypisywany jest myślnik.
Zauważ, że każdy znak zapytania ma
odpowiadającą mu kropkę, i że % po %pt jest
wstawiony dosłownie poprzez poprzedzenie go odwrotnym
ukośnikiem.
?n?f%f .?m(file %i of %m) ..?e(END) ?x- Next %x..%t
To wypisuje nazwę pliku, jeśli jest to pierwsza zachęta w
pliku, plus komunikat "file N of N", jeśli istnieje
więcej niż jeden plik wejściowy. Następnie,
jeśli jesteśmy na końcu pliku, wypisywany jest
łańcuch "(END)" plus nazwa następnego pliku,
jeśli istnieje. Na końcu obcinane są wszelkie
końcowe spacje. Jest to zachęta domyślna. Dla
odniesienia, poniżej podano wartości domyślne
pozostałych dwóch zachęt (odpowiednio -m i -M).
Każda złamana jest w dwie linie, ale tylko dla
czytelności.
?n?f%f .?m(file %i of %m) ..?e(END) ?x- Next\: %x.:
?pB%pB\%:byte %bB?s/%s...%t
?f%f .?n?m(file %i of %m) ..?ltlines %lt-%lb?L/%L. :
byte %bB?s/%s. .?e(END) ?x- Next\: %x.:?pB%pB\%..%t
A tu jest domyślny komunikat wypisywany przez polecenie =:
?f%f .?m(file %i of %m) .?ltlines %lt-%lb?L/%L. .
byte %bB?s/%s. ?e(END) :?pB%pB\%..%t
Rozwijanie zachęt jest używane również do innego
celu: jeśli zdefiniowano zmienną środowiskową
LESSEDIT, używana jest ona jako polecenie do wykonania w momencie
wywołania polecenia v. Łańcuch w LESSEDIT rozwijany jest
tak samo jak łańcuch zachęty. Domyślna
wartość LESSEDIT to:
%E ?lm+%lm. %f
Zauważ, że rozwijane jest to do nazwy edytora, plus znak + i numer
linii, plus nazwa pliku. Jeśli twój edytor nie akceptuje
składni "+numerlinii", albo ma inne różnice w
składni wywołania, można zmienić zmienną
LESSEDIT żeby zmodyfikować zachowanie domyślne.
BEZPIECZEŃSTWO¶
Gdy zmienna środowiskowa LESSSECURE jest ustawiona na 1,
less
pracuje w trybie "bezpiecznym". Oznacza to, że
następujące możliwości są
wyłączone:
- !
- polecenie powłoki
- |
- polecenie potokowa
- :e
- polecenie examine
- v
- polecenie edycyjna
- s -o
- pliku logów
- -k
- używanie plików lesskey
- -t
- używanie plików z tagami.
-
- metaznaki w nazwach plików, takie jak *
-
- uzupełnianie nazwy pliku (TAB, ^L)
less może także zostać skompilowany na stałe w
trybie "bezpiecznym".
ZMIENNE ŚRODOWISKOWE¶
Zmienne środowiskowe mogą być określone albo w
środowisku systemu, jak zwykle, albo w pliku
lesskey(1).
Jeśli zmienne środowiskowe zdefiniowano w więcej
niż jednym miejscu, to zmienne zdefiniowane w lokalnym pliku lesskey
mają priorytet nad zmiennymi ze środowiska systemu, które
z kolei ma priorytet nad zmiennymi zdefiniowanymi w zdefiniowanymi w
systemowym pliku lesskey.
- COLUMNS
- Ustawia liczbę kolumn na ekranie. Ma priorytet na liczbą
kolumn określoną przez zmienną TERM. (Jednak
jeśli masz system okien obsługujący TIOCGWINSZ lub
WIOCGETD, to pojęcie rozmiaru ekranu określone przez ten
system jest nadrzędne w stosunku do zmiennych środowiskowych
LINES i COLUMNS).
- EDITOR
- Nazwa edytora (używanego dla polecenia v).
- HOME
- Nazwa katalogu domowego użytkownika (używana do znalezienia
pliku lesskey w systemach Unixowych i OS/2).
- HOMEDRIVE, HOMEPATH
- Złożenie zmiennych środowiskowych HOMEDRIVE i
HOMEPATH tworzy nazwę katalogu domowego użytkownika,
jeśli nie zdefiniowano zmiennej HOME (tylko w wersji dla
Windows).
- INIT
- Nazwa katalogu inicjalizacji użytkownika (używana do
znalezienia pliku lesskey w systemach OS/2).
- LANG
- Język określający zestaw znaków.
- LC_CTYPE
- Język określający zestaw znaków.
- LESS
- Opcje które są przekazywane less automatycznie.
- LESSANSIENDCHARS
- Znaki, co do których zakłada się, że
kończą sekwencje ANSI sterujące kolorem
(domyślnie "m").
- LESSBINFMT
- Format wyświetlania znaków niedrukowalnych i
niesterujących.
- LESSCHARDEF
- Określa zestaw znaków.
- LESSCHARSET
- Wybiera predefiniowany zestaw znaków.
- LESSCLOSE
- wiersz poleceń wywołujący (opcjonalny) postprocesor
wejścia.
- LESSECHO
- Nazwa programu lessecho (domyślnie "lessecho"). Program
lessecho używany jest do rozwijania metaznaków, takich jak *
czy ?, w nazwach plików w systemach Unixowych.
- LESSEDIT
- Prototypowy łańcuch dla edytora (używany dla
polecenia v). Zobacz omówienie w sekcji ZNAKI ZACHĘTY.
- LESSGLOBALTAGS
- Nazwa polecenia wykorzystywanego przez opcję -t do znalezienia
tagów globalnych. Normalnie powinno to być ustawione na
"global", jeśli system ma polecenie global (1).
Jeśli nie jest ustawione, tagi globalne nie są
używane.
- LESSKEY
- Nazwa domyślnego pliku lesskey(1).
- LESSKEY_SYSTEM
- Nazwa domyślnego pliku systemowego lesskey(1).
- LESSMETACHARS
- Lista znaków uważanych za metaznaki przez
powłokę.
- LESSMETAESCAPE
- Przedrostek, który less doda przed każdym metaznakiem w
poleceniach wysyłanych do powłoki. Jeśli
LESSMETAESCAPE jest łańcuchem pustym, polecenia
zawierające metaznaki nie będą przekazywane
powłoce.
- LESSOPEN
- wiersz poleceń wywołująca (opcjonalny) preprocesor
wejścia.
- LESSSECURE
- Uruchamia less w trybie "bezpiecznym". Zobacz omówienie w
sekcji BEZPIECZEŃSTWO.
- LESSSEPARATOR
- Łańcuch do dołączenia do nazwy katalogu przy
dokańczaniu nazwy pliku.
- LINES
- Ustawia liczbę linii na ekranie. Ma priorytet nad liczbą
linii określoną przez zmienną TERM. (Jednak
jeśli masz system okien obsługujący TIOCGWINSZ lub
WIOCGETD, to pojęcie rozmiaru ekranu określone przez ten
system jest nadrzędne w stosunku do zmiennych środowiskowych
LINES i COLUMNS).
- PATH
- Ścieżka szukania użytkownika (używana do
znalezienia pliku lesskey w systemach MS-DOS i OS/2).
- SHELL
- Powłoka używana przy wykonywaniu polecenia ! oraz do
rozwijania nazw plików.
- TERM
- Typ terminala na którym uruchamiany jest less.
- VISUAL
- Nazwa e Nazwa edytora (używanego dla polecenia v).
ZOBACZ TAKŻE¶
lesskey(1),
more(1),
head(1).
OSTRZEŻENIA¶
Polecenie = i znaki zachęty (chyba że zmieniono je przez -P)
podają numery linii na górze i na dole ekranu, ale offset i
pozycję procentową linii występującej po
znajdującej się na dole ekranu.
Jeśli używa się polecenia :e do nazwania więcej
niż jednego pliku, a jeden z nazwany plików był
oglądany poprzednio, nowe pliki mogą zostać
dołączone do listy w nieokreślonym porządku.
Na pewnych starszych terminalach (tak zwanych terminalach z "magic
cookie") szukanie z podświetlaniem spowoduje nieprawidłowe
wyświetlanie. Na takich terminalach szukanie z podświetlaniem
jest domyślnie wyłączone, aby uniknąć
potencjalnych problemów.
W pewnych przypadkach, kiedy włączone jest szukanie z
podświetleniem, a wzorzec do szukania zaczyna się od ^,
podświetlone może zostać więcej tekstu niż
pasuje. (Ten problem nie występuje, gdy less jest skompilowany tak, by
używał pakietu POSIX-owych wyrażeń regularnych).
Przy przeglądaniu tekstu zawierającego sterujące kolorem
sekwencje specjalne ANSI, przy pomocy opcji -R, wyszukiwanie może nie
znaleźć tekstu zawierającego w sobie taką
sekwencję. Oprócz tego, wyszukiwanie może zmienić
kolor części tekstu występującego za
podświetlonym.
W niektórych systemach,
setlocale twierdzi że znaki ASCII
od 0 do 31 są znakami sterującymi, a nie binarnymi. Powoduje to,
że
less traktuje pewne pliki binarne jako zwykłe,
niebinarne. Aby obejść ten problem, ustaw zmienną
środowiskową LESSCHARSET na "ascii" (albo na inny
odpowiedni zestaw znaków).
Najświeższą listę błędów
znanych w tej wersji less znajdziesz na
http://www.greenwoodsoftware.com/less.
COPYRIGHT¶
Copyright (c) 2000 Mark Nudelman
less jest częścią projektu GNU i stanowi wolne
oprogramowanie. Możesz go rozprowadzać dalej i/lub
modyfikować na warunkach albo (1) Powszechnej Licencji Publicznej GNU,
wydanej przez Fundację Wolnego Oprogramowania, albo (2) Licencji Less.
Szczegóły dotyczące rozprowadzania znajdziesz w pliku
README pakietu dystrybucyjnego less. Wraz z less powinieneś
otrzymać egzemplarz Powszechnej Licencji Publicznej GNU (GNU General
Public License) - zobacz plik COPYING. Jeśli nie - napisz do Free
Software Foundation, 59 Temple Place, Suite 330, Boston, MA 02111-1307, USA.
Powinieneś także otrzymać kopię Licencji Less -
zobacz plik LICENSE. less rozpowszechniany jest z nadzieją, iż
będzie użyteczny - jednak BEZ JAKIEJKOLWIEK GWARANCJI, nawet
domyślnej gwarancji PRZYDATNOŚCI HANDLOWEJ albo
PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH ZASTOSOWAŃ. W celu uzyskania
bliższych informacji sięgnij do Powszechnej Licencji Publicznej
GNU.
AUTOR¶
Mark Nudelman <markn@greenwoodsoftware.com>
Zgłoszenia błędów lub komentarze proszę
przesyłać na powyższy adres albo do bug-less@gnu.org.
Więcej informacji znajdziesz na witrynie macierzystej programu less:
http://www.greenwoodsoftware.com/less.
Powyższe tłumaczenie pochodzi z nieistniejącego już
Projektu Tłumaczenia Manuali i
może nie być
aktualne. W razie zauważenia różnic między
powyższym opisem a rzeczywistym zachowaniem opisywanego programu lub
funkcji, prosimy o zapoznanie się z oryginalną
(angielską) wersją strony podręcznika za pomocą
polecenia:
- man --locale=C 1 less
Prosimy o pomoc w aktualizacji stron man - więcej informacji można
znaleźć pod adresem
http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/.